گلوتن چیست؟
گلوتن یک نوع پروتئین است که در برخی از غذاهایی مانند گندم، جو و سایر غلات یافت می‌شود. برای برخی افراد مصرف آن ممکن است باعث عوارض ناخوشایندی شود به عنوان مثال در بیماری های سلیاک، حساسیت به آن و یا آنتی بادی های ضد آن. به همین دلیل برخی افراد به دنبال محصولاتی هستند که حاوی گلوتن نباشند.
در ایران بازار محصولات فاقد گلوتن در حال گسترش است. برخی از بهترین محصولات فاقد گلوتن ایرانی شامل:
نان: برخی از برندهای معروف نان، نان های فاقد گلوتن را تولید می کنند. این نان ها از جمله نان برنجی، نان سیب‌زمینی، نان نخودی و نان سورگومی تولید می‌شوند.
آرد: برای پختن محصولات نانوایی و شیرینی، آرد فاقد گلوتن نیز وجود دارد که می‌تواند به عنوان جایگزین آرد گندم مورد استفاده قرار بگیرد. برنج، ذرت و سورگوم آرد‌هایی هستند که فاقد گلوتن هستند.
تنقلات: برخی از تنقلات مانند ناگت، ناگت فرانسوی، سوسیس و کالباس نیز می‌توانند فاقد گلوتن باشند و در بازار قابل تهیه هستند.
تخمه: تخمه‌هایی مانند نخود، لوبیا، عدس و لوبیای سفید همگی فاقد گلوتن هستند و به عنوان گزینه هایی سالم و فاقد گلوتن در رژیم غذایی می‌توانند مصرف شوند.
محصولات شیرینی: برای تهیه شیرینی‌هایی مانند کیک و کلوچه، می‌توانید از آرد آن استفاده کنید. همچنین شرکت هایی مانند چوبینه، پنبه سرای گندم و… شیرینی‌های فاقد آنرا تولید می‌کنند.
لیستی از بهترین محصولات بدون گلوتن موجود دربازار
چرا باید در رژیم غذایی خود به محصولات فاقد گلوتن توجه کنیم؟
با توجه به اینکه گلوتن در برخی افراد می‌تواند عوارضی نظیر نفخ، تهوع، دل درد، اسهال و زخم معده ایجاد کند، لذا افرادی که از حساسیت آن یا بیماری کلیوی هایپراسنسیتیو اسپره مواجه هستند باید به محصولات فاقد آن توجه کنند. مصرف محصولات فاقد آن برای کاهش وزن و بهبود گوارش هم می‌تواند مفید باشد.
در رژیم غذایی افرادی که به دنبال یک رژیم غذایی سالم و متنوع هستند محصولات فاقد آن نیز می‌توانند گزینه‌های مناسبی باشند. به دلیل اینکه بسیاری از محصولات فاقد گلوتن با استفاده از آرد‌های دیگری مانند آرد نخود، آرد بلغور برنج و … تولید می‌شوند، این محصولات می‌توانند ارزش غذایی بالایی داشته باشند و برای تنوع و بالا بردن سطح غذایی ورودی‌های غذایی به بدن، مناسب باشند.
باید توجه داشت که تمامی افراد نیازی به مصرف محصولات فاقد آن ندارند و برای افرادی که مشکلی در این زمینه ندارند محصولات گندمی همچنان می‌توانند گزینه‌های مناسبی باشند. در صورت وجود حساسیت یا بیماری مرتبط با آن، مصرف محصولات فاقد آن اجتناب ناپذیر است.
علائم حساسیت به گلوتن و راه‌های مقابله با آن
حساسیت به آن یا بیماری سلیاک بیماری ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به آن، پروتئینی که در گندم، جو و جیره گاو و گوسفند وجود دارد، واکنش نشان می‌دهد. این واکنش باعث آسیب به روده‌ها می‌شود و در بلندمدت می‌تواند به مشکلاتی مانند کاهش وزن، کمبود ویتامین‌ها و مواد مغذی و سرطان روده‌ای منجر شود.
علائم حساسیت به گلوتن عبارتند از:
- دردهای شکمی، اسهال و تهوع
- سوء هاضمه و گاز شدید در شکم
- تورم شکم
- خستگی بیش از حد و کمبود انرژی
- بروز ضایعات پوستی مانند آکنه و خارش
- افت وزن بدون علت مشخص
برای مقابله با حساسیت به گلوتن می‌توانید به روش‌های زیر اقدام کنید:
تغییر رژیم غذایی: محدودیت مصرف محصولات حاوی آن مانند گندم، جو و غیره، می‌تواند به بهبود علائم کمک کند.
استفاده از جایگزین‌های فاقد گلوتن: در برخی موارد می‌توانید از جایگزین‌های فاقد آن مانند برنج، کینوآ، ذرت و سایر محصولات فاقد گلوتن استفاده کنید.
مصرف مکمل‌های ویتامینی: ممکن است نیاز به مصرف مکمل‌های ویتامینی داشته باشید تا کمبود ویتامین‌ها و مواد مغذی را جبران کنید.
مراجعه به پزشک: در صورت بروز علائم حساسیت به آن هرچه زودتر باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند تشخیص دقیقی از حالت شما بگیرد و برای شما برنامه درمانی مناسب تعیین کند.
بعضی از بهترین محصولات فاقد گلوتن ایرانی شامل:
برنج شیرین: برنجی که از نوع شیرین است می‌تواند جایگزین خوبی برای گندم و جو باشد.
نان برنجی: بعضی از شرکت‌های ایرانی نان برنجی تولید می‌کنند که از طعم خوبی برخوردارند و می‌توانند جایگزین مناسبی برای نان‌های حاوی آن باشند.
آرد برنجی: آردی که از برنج تهیه شده است و فاقد آن است می‌تواند برای تهیه غذاهایی مانند کیک، کلوچه و بیسکوییت استفاده شود.
آرد نخودی: آردی که از نخود تهیه شده است، فاقد گلوتن است و می‌تواند برای تهیه غذاهایی مانند کتلت و فلافل استفاده شود.
ماکارونی برنجی: برای تهیه ماکارونی‌های فاقد آن می‌توان از برنج استفاده کرد. ماکارونی‌های برنجی نیز در برخی از فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌ها به فروش می‌رسند.
غذاهایی که باید در رژیم غذایی بیماران سلیاک داشته باشند
برای بیماران سلیاک که باید از مصرف آن اجتناب کنند رعایت رژیم غذایی مناسب بسیار مهم است. در این رژیم غذایی باید از مواد غذایی حاوی آن اجتناب کرد و از غذاهایی استفاده کرد که فاقد گلوتن هستند.
بعضی از غذاهایی که باید در رژیم غذایی بیماران سلیاک داشته باشند عبارتند از:
گیاهان و سبزیجات: گیاهان و سبزیجات فاقد گلوتن هستند و می‌توانند به عنوان یکی از منابع اصلی تأمین مواد مغذی در رژیم غذایی بیماران سلیاک استفاده شوند.
میوه ها: میوه ها نیز فاقد آن هستند و می‌توانند به عنوان یکی از منابع اصلی تأمین مواد مغذی در رژیم غذایی بیماران سلیاک استفاده شوند.
گندم سفید: گندم سفید برای بیماران سلیاک ممنوع است اما گندم سیاه و گندم قهوه‌ای می‌توانند به صورت محدود در رژیم غذایی استفاده شوند.
ماهی: ماهی به عنوان یک منبع عالی پروتئین و اسیدهای چرب امگا-۳ مناسب برای رژیم غذایی بیماران سلیاک است.
گوشت و مرغ: گوشت و مرغ به عنوان منبعی از پروتئین در رژیم غذایی بیماران سلیاک قرار می‌گیرند.
تخم مرغ: تخم مرغ به عنوان منبعی از پروتئین و چربی می‌تواند در رژیم غذایی بیماران سلیاک قرار بگیرد، اما باید مطمئن شوید که مرغی که استفاده می‌کنید فاقد آن است.
حبوبات: حبوبات نیز به عنوان منبعی از پروتئین می‌توانند در رژیم غذایی بیماران سلیاک قرار بگیرند. اما باید مطمئن شوید که حبوباتی که استفاده می‌کنید فاقد آن هستند.
نان‌های بدون آن: امروزه نان‌های بدون آن در بازارهای مختلف به راحتی قابل دسترسی هستند. این نان‌ها به کمک جایگزین‌هایی مانند آرد برنج، آرد آلوئه‌ورا، آرد بلغور و… تهیه می‌شوند.
غلات بدون گلوتن: غلاتی همچون برنج، ذرت، آرد برنج، آرد ذرت، بلغور، برنج برنج بومی و غیره به عنوان منابعی از کربوهیدرات و فیبر در رژیم غذایی بیماران سلیاک قرار می‌گیرند.
لبنیات: محصولات لبنی مانند شیر، پنیر و ماست نیز می‌توانند به عنوان منبعی از کلسیم و پروتئین در رژیم غذایی بیماران سلیاک استفاده شوند. اما باید مطمئن شوید که محصولات لبنی که استفاده می‌کنید فاقد آن هستند.
سوسیس و کالباس برند اسپریچو بهترین محصولات فاقد گلوتن ایرانی
برند اسپریچو یکی از برندهای معروف در زمینه تولید محصولات گوشتی مانند سوسیس و کالباس در ایران است. این برند محصولات متنوعی را تولید می‌کند که شامل سوسیس، کالباس، ناگت، کباب، مرغ، برگر و … می‌شوند برای اطلاعات دقیق‌تر، به برچسب محصولات و نحوه تهیه آن‌ها توسط شرکت اسپریچو نیازمندید.